Dit programma gaat over de taken die de gemeente heeft in het zogeheten sociaal domein. Het gaat hierbij o.a. om de taken op het gebied van: de Jeugdzorg, Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), Werk en Inkomen, integratie, gezondheidszorg, wijkbewust werken, inburgering van nieuwkomers en beschermd wonen.
Dit programma heeft een relatie met de volgende thema’s:
• Sociaal domein
• Integratie
• Wonen, zorg en welzijn
Het beleidsdocument ‘Koers sociaal domein 2019’ is in 2024 de basis voor hoe wij het sociaal domein in IJsselstein vormgeven. In 2024 zijn we gestart met het nieuwe koersdocument. In de uitvoering blijven we inzetten op: preventie, tijdige hulpverlening, de kracht van de samenleving, hulp dichtbij en goede toegang tot algemene voorzieningen die in de behoefte aan zorg en ondersteuning voorzien. Voor (jonge) mantelzorgers hebben we een mantelzorgmakelaar bij het Steunpunt Mantelzorg. Hierdoor kunnen nog meer (jonge) mantelzorgers informatie, advies of ondersteuning krijgen.
Als inwoners een hulpvraag hebben, horen zij op korte termijn of en hoe wij hun hulpvraag in behandeling nemen. Voor problemen op meerdere leefgebieden bij een inwoner of huishouden, maken we één plan en is er één aanspreekpunt.
In het kader van de hoge kosten voor levensonderhoud is op verschillende manieren meer ingezet op ondersteuning van inwoners met een laag inkomen. In 2024 is het nieuwe beleidsplan Armoede, schulden en minimabeleid vastgesteld. Hiermee werken we door aan het minimaliseren van armoede en schuldenproblematiek in IJsselstein.
Hervormingsagenda Jeugd
In 2024 zijn we met het Project Jeugd gestart. Dit project heeft als doel om de jeugdhulp toegankelijk en betaalbaar te houden. Tegelijkertijd willen we inspelen op landelijke ontwikkelingen zoals de Hervormingsagenda Jeugd. De raad heeft in 2024 een nieuwe verordening vastgesteld waarmee onze taken en ambities beter zijn afgebakend op basis van de Jeugdwet. Ook hebben we onze monitoring versterkt. We hebben veel beter inzicht gekregen in de ontwikkeling van de hoeveelheid jeugdhulp die gegeven wordt en de kosten die we hiervoor maken. Daarbij hebben we ook beter zicht gekregen op onze sturingsmogelijkheden.
We zetten in op eigen kracht, preventie en ondersteuning via algemene voorliggende voorzieningen. Bij hulpvragen met kinderen kijken we met voorrang naar hun veiligheid en welzijn. Het team Sociaal Domein zorgt voor tijdige inschakeling van specialistische, effectieve vormen van Jeugdzorg waar dat echt nodig is. Hiervoor hebben we in 2024 ook geïnvesteerd in ons team Sociaal Domein en ervoor gezorgd dat we de juiste expertise in huis hebben.
IJsselstein moet ook voor statushouders een fijne plek zijn om te wonen, werken en te leven. Het is van groot belang dat statushouders snel en goed kunnen integreren. Als gemeente dienen wij te zorgen voor passende woonruimte, taalaanbod en de juiste begeleiding. In lijn met het landelijke beleid bieden wij hen kansen en mogelijkheden om onderdeel te zijn van onze maatschappij. Ook bieden wij statushouders ondersteuning met kansen op de arbeidsmarkt. Als voorwaarde stellen wij dat deelname aan het integratietraject niet vrijblijvend is. Van elke statushouder eisen wij een inspanningsverplichting.
Omdat de druk op de woningmarkt erg groot is het moeilijk om te voldoen aan de taakstelling die we hebben voor huisvesting van statushouders. In eerdere jaren hebben we hier een achterstand in opgelopen, die we in 2024 grotendeels hebben ingelopen.
Asielzoekers en ontheemden
In 2024 is de gemeentelijke opvanglocatie voor Oekraïense ontheemden voortgezet. De gemeente vangt ca. 50 ontheemden op in het voormalige schoolgebouw De Wenteltrap aan de Baden Powellweg. Ook hebben we in het kader van de Wet mogelijk maken asielopvangvoorzieningen (Spreidingswet) een zoektocht ingezet naar een locatie voor de opvang van vluchtelingen. Dit in samenwerking met Provincie Utrecht, het COA en Cazas wonen. Deze zoektocht heeft nog niet geleid tot een concreet voorstel aan de gemeenteraad.
In het woningbouwprogramma hebben we ons als doel gesteld 2.500 woningen te realiseren. Naast het aantal woningen willen we ook dat we de juiste type woningen hebben. Hiervoor heeft de raad in 2024 de Woonzorgvisie vastgesteld. In deze visie brengen we in kaart welke woonbehoeften voor specifieke doelgroepen er zijn en hoe we hierin willen voorzien.
Op basis van het uitvoeringsplan en het Regioplan beschermd wonen, hebben we in 2024 gewerkt aan passende huisvesting voor kwetsbare groepen.
| Verplichte beleidsindicator | IJsselstein | Gemiddelde van gemeenten met grootte tussen 25.000 en 50.000 inwoners | Eenheid | Tijdvak data |
|
Banen |
586,4 |
615,1 |
Aantal per 1.000 inwoners in de leeftijd 15 – 74 jaar |
2023 |
|
Kinderen in uitkeringsgezin |
5 |
4 |
% kinderen tot 18 jaar |
2023 |
|
Netto arbeidsparticipatie |
75,8 |
73,4 |
% werkzame beroepsbevolking ten opzichte van de totale bevolking (beroeps en niet-beroeps)bevolking |
2023 |
|
Werkloze jongeren |
1 |
1 |
% 16 t/m 22 jarigen |
2023 |
|
Personen met een bijstandsuitkering |
25 |
23 |
Aantal per 1000 inwoners |
2024 |
|
Lopende re-integratievoorzieningen |
10,3 |
12,3 |
Aantal per 1000 inwoners van 15 – 74 jaar |
2024 (Q1) |
| Verplichte beleidsindicator | IJsselstein | Gemiddelde van gemeenten met grootte tussen 25.000 en 50.000 inwoners | Eenheid | Tijdvak data |
| Jongeren met een delict voor de rechter | 1 | 1 | % 12 t/m 21 jarigen | 2023 |
| Verplichte beleidsindicator | IJsselstein | Gemiddelde van gemeenten met grootte tussen 25.000 en 50.000 inwoners | Eenheid | Tijdvak data |
| Jongeren met jeugdhulp | 12,9 | 11,5 | % van alle jongeren tot 18 jaar | 2024 |
| Jongeren met jeugdbescherming | 0,8 | 0,9 | % van alle jongeren tot 18 jaar | 2024 |
| Jongeren met jeugdreclassering | geen data | 0,3 | % van alle jongeren van 12 tot 23 jaar | 2024 |
| Verplichte beleidsindicator | IJsselstein | Gemiddelde van gemeenten met grootte tussen 25.000 en 50.000 inwoners | Eenheid | Tijdvak data |
| Cliënten met een Wmo voorziening | 415 | 711 | Aantal per 10.000 inwoners | 2024 |
| Exploitatie | Begroting 2024 primitief | Begroting 2024 na Wijziging | Rekening 2024 | Verschil Begr.Rek. 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Lasten | 40.859.631 | 45.204.108 | 47.897.750 | -2.693.642 | |
| Baten | 8.063.547 | 10.507.971 | 14.071.325 | -3.563.354 | |
| Saldo voor mutaties reserves | 32.796.084 | 34.696.137 | 33.826.424 | 869.713 | |
| Onttrekkingen | 27.861 | 726.629 | 700.559 | 26.070 | |
| Stortingen | 17.542 | 383.280 | 383.280 | 0 | |
| Saldo mutatie reserves | -10.319 | -343.349 | -317.279 | -26.070 | |
| Saldo na mutaties reserves | 32.785.765 | 34.352.788 | 33.509.145 | 843.643 | |
| Onderwerp | Verschil lasten | Verschil baten | Toelichting |
|---|---|---|---|
| Programma 5. Inkomen, jeugd en Wmo | |||
| Personeelslasten | 44.000 | In de paragraaf Bedrijfsvoering vindt u een centrale toelichting op de totale personeelslasten. | |
| Toegerekende personeelslasten | -244.000 | Deze personeelslasten zijn door diverse budgetten binnen dit programma gedekt. | |
| Gebouwen | 79.000 | Aan de gebouwen van de Baden Powellweg 6 en de Praagsingel was minder onderhoud nodig dan verwacht. Hierdoor is er 79.000 minder uitgegeven dan begroot. | |
| Jeugdzorg | -810.000 | Enerzijds zien we een daling in indicaties in de lichtere vormen van jeugdhulp wat ook voor lagere kosten zorgt. Anderzijds zien we dat de kosten voor specialistische jeugdhulp hard toenemen. Dit zit deels in zwaardere problematiek en deels in contractafspraken. Per saldo zorgt dit voor een kostenstijging van 6% ten opzichte van 2023 en een budgetoverschrijding dat in lijn ligt met 2023. | |
| Maatschappelijke opvang en beschermd wonen | -30.000 | 360.000 | De ontvangen subsidie en de uitgaven voor beschermd wonen zijn niet begroot en dit levert zowel een voordeel op voor de baten als een nadeel op de lasten. Dit heeft per saldo geen effect. Daarnaast zijn balansposten waar geen prestaties meer tegenover stonden vrijgevallen waardoor dit een voordeel oplevert. |
| Minderheden | 360.000 | -30.000 | Voor de wet inburgering zijn SPUK-middelen ontvangen. Een deel van taken/werkzaamheden waarvoor deze middelen bedoeld zijn, zijn ook regulier begroot. De uitgaven die we hebben gedaan brengen we ten laste van de SPUK. Daardoor is op het regulier begrootte budget sprake van een positief saldo. Dit betreft deels een structureel voordeel dat we verwerkt hebben in de begroting 2025 en verder. |
| Project IJsselveld Oost | 26.000 | Zoals in de Q3 rapportage gemeld verwachtte wij in 2024 € 121.000 uit te geven aan het Project IJsselveld Oost. Hiervoor is ook een onttrekking begroot aan de reserve Project IJsselveld Oost. De kosten vallen in 2024 lager uit. De niet gemaakte kosten worden ook niet onttrokken aan de reserve en blijven daarom beschikbaar voor komende jaren. | |
| Opvang Oekraïners | -240.000 | 1.030.000 | Voor de opvang van ontheemde Oekraïners ontvangen we een rijksvergoeding. Deze vergoeding is hoger dan de kosten. We hebben hierdoor een positief saldo behaald. |
| Volksgezondheid | -1.540.000 | 1.940.000 | De middelen voor de SPUK zorgakkoord zijn niet begroot. Hierdoor ontstaat zowel een afwijking op de baten als de lasten dat per saldo geen effect heeft. Daarnaast is een positief saldo behaald op het budget van de GGD. Dit wordt vooral veroorzaakt doordat een deel van het begrootte budget ondergebracht is onder de SPUK en NPO middelen. |
| Werk en Inkomen | -740.000 | 230.000 | Het beroep op de bijzondere bijstand neemt toe. Dit komt onder andere door de huisvesting van statushouders. Daarnaast zijn de bedrijfsvoeringkosten van de WIL aanzienlijk gestegen ten opzichte van de begroting. Voor 2024 waren er incidentele extra middelen beschikbaar gesteld om in sommige teams meer personeel te kunnen inzetten. Zoals afgesproken hebben WIL en de gemeenten samen gekeken naar mogelijkheden om de dienstverlening aan te passen en de balans tussen opdracht, dienstverlening en financiën te herstellen. Het resultaat hiervan is een ontwikkelagenda met actielijnen voor zowel de korte als de langere termijn voor een eigentijdse en (kosten)effectieve dienstverlening. Ook de uitkeringskosten zijn hoger dan de hiervoor ontvangen (BUIG) bijdrage. Dit heeft te maken met een niet goed voorspelde prijs per uitkering waarmee WIL in de basisbegroting heeft gerekend. Vanuit de septembercirculaire 2023 zijn middelen ontvangen voor Vroegsignalering. Deze middelen zijn nog niet ingezet i.v.m. doorontwikkeling vroegsignalering en bijzondere bijstand door WIL en regiogemeenten We stellen voor om deze € 63.000 als uitgestelde prestatie mee te nemen naar 2025. |
| Wmo | 400.000 | 70.000 | In de begroting is rekening gehouden met een stijging op de huishoudelijke ondersteuning na het stoppen van de inkomenstoets. Deze stijging is terug te zien, maar is momenteel minder groot dan verwacht. Daarnaast hebben we door sturing niet het gehele budget hoeven inzetten. We stellen daarom voor hiervoor € 70.000 naar 2025 mee te nemen als uitgestelde prestatie. |
| Reserves | -26.000 | Voor de toelichting verwijzen wij u naar de jaarrekening, hoofdstuk Toelichting passiva. | |
| -2.495.000 | 3.574.000 | ||
| Huidige investeringen | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Prog. | Omschrijving | Totaal krediet | Realisatie oude jaren | Realisatie 2024 | Realisatie totaal | Restant | Planning jaar gereed | Status JR2024 (doorschuiven of afsluiten) | ||||||||||||
| Geen Investeringen in programma 5 in 2024 | ||||||||||||||||||||
| Uitgestelde prestaties | Bedrag |
|---|---|
| Middelen vroegsignalering | 62.796 |
| Restant budget registratiesysteem sociaal domein | 69.905 |
| Totaal | 132.701 |
Deelname in de volgende verbonden partij(en) draagt bij aan het uitvoeren van activiteiten en realiseren van de doelstellingen binnen dit programma. Voor verdere toelichting over de verbonden partijen verwijzen we u naar de paragraaf Verbonden partijen.
• GGD regio Utrecht
• Werk en Inkomen Lekstroom WIL
• WerkwIJSS