Onderhoud kapitaalgoederen | Jaarstukken 2024

Algemeen Onderhoud kapitaalgoederen

Op het gebied van kapitaalgoederen onderscheiden we twee fasen :
• Verkrijgen (aanschaf) of vervaardiging van kapitaalgoederen;
• Onderhoud en vervanging van kapitaalgoederen.

In deze paragraaf schetsen we een beeld van de actuele ontwikkelingen rond het onderhoud van de gemeentelijke kapitaalgoederen 2024, wat er in de begrotingsperiode aan uitvoering heeft plaatsgevonden en welke middelen hiermee gemoeid waren.

Het onderhoud en beheer van kapitaalgoederen is van groot belang voor het goed functioneren van de gemeente. Het onderhoud van kapitaalgoederen bestaat uit drie soorten onderhoud: het dagelijks onderhoud, waarvan de kosten ten laste van de exploitatie komen; het groot onderhoud, waarvan de kosten ten laste van de onderhoudsvoorzieningen komen. En de vervanging is geregeld via vervangingsinvesteringen.

Integrale visie openbare ruimte

Het Integraal Beheerplan Openbare Ruimte (IBOR) en bomenbeleid zijn vastgesteld door de raad in juni 2024. De contracten voor het beheer en onderhoud zijn hierop aangepast.

Openbaar groen

Eerste renovatiebestekken zijn afgerond waaronder: Molenplantsoen, Kasteeltuin en Europakwartier. De voorbereiding voor de renovatie 2025 is afgerond; na aanbesteding volgt uitvoer in najaar 2025. Er is in 2024 een start gemaakt met meer inzetten op biodiverse beplanting waarbij de voorkeur ligt op inheemse beplanting zoals bloeiende bermen, soms in combinatie met bloembollen.

Alle groenbestekken zijn aanbesteed en gegund. Door een aantal bestekken samen te voegen zijn er nu 6 in plaats van 9. Hierdoor zijn er ook minder losse opdrachten verstrekt en zijn de kosten op voorhand al inzichtelijk.

Het bomen bestand is toegenomen tot 16.880 stuks. Dit komt deels door nieuwe aanplant en het actualiseren van het oude bestand.

De achterstand in het knotten van de elzen is voor 75% gereed in 2024. Het laatste deel volgt in het najaar. De ontstane achterstand van het reguliere snoeiwerk is uitgevoerd. De bomen worden volgens een vast schema om de 3 jaar geïnspecteerd en waar nodig gesnoeid.

Onderwerp	Hoeveelheid
Bomenbestand	16.547 stuks (incl. elzenknotten)
Openbaar groen	159 hectare

Speelvoorzieningen

In 2024 hebben we geen renovatie vanuit het participatietraject uitgevoerd, doordat de aanbesteding van het werk tijdelijk teruggetrokken moest worden vanwege een fout in de aanbestedingsdocumenten. Hierdoor wordt begin 2025 opnieuw aanbesteed.

Een aantal speelplekken zijn gerenoveerd op basis van regulier onderhoud. Onder andere: speelveld Gunterstein/Zuiderparklaan / Klompenmaker

Uitvoeringsplan: Speelruimtebeleidsplan 2020-2030

Sportvelden

Onderwerp	Hoeveelheid
Sportvelden	4 hectare

2024 is qua onderhoud en contacten met de verenigingen een succesvol jaar geweest en alle onderhoudswerkzaamheden zijn volgens begroting uitgevoerd.

Ook is er in 2024 onderhoud uitgevoerd voor het kunstgrasveld 2 van VVIJ . Dit onderhoud was eerder dan gepland. Hier hebben we ad-hoc een investering moeten doen om de kwaliteit van het veld weer op het vereiste niveau (KIWA keurmerk) te brengen.

We zien dat de 4 gemeentelijke grasvelden net als voorgaande jaren 2,5% van de beschikbare uren wordt bespeeld. Voornamelijk de zaterdagen.

Openbare verlichting

Onderwerp	Hoeveelheid
Lichtmasten	6.700 st
Armaturen	6.600 st

Stand van zaken

In 2024 is het meerjarenonderhoudsplan Openbare verlichting 2021-2024 geactualiseerd en opgenomen in de vastgestelde beheerplannen IBOR

Activiteiten 2024

In 2024 zijn we gestart met de voorbereiding van de vervanging van de openbare verlichting van de binnenstad. De definitieve uitvoering staat gepland vanaf 2025.

In combinatie met de renovatie van de plantvakken en de bestrating in het Molenplantsoen is de aanlichting van de molen en de verlichting in het molenplantsoen vervangen.

Aan de hand van het beheerplan voerden wij reguliere onderhoudswerkzaamheden uit. De onderhoudstoestand van het areaal is volgens onderhoudsplanning en daarmee op orde.

Wegen

Onderwerp	Hoeveelheid
Verhardingen
Klinkerverhandeling	77km
Asfalt	66km

Uitvoering Meerjarenonderhoudsplan Wegen 2021-2025

Stand van zaken

In 2024 is het Meerjarenonderhoudsplan Wegen 2021-2025 geactualiseerd en opgenomen in de vastgestelde IBOR.

Activiteiten 2024

In 2024 zijn wij aan de slag gegaan met de volgende projecten:

Groot onderhoud aan het asfalt op het Hooglandplein en Parallelweg is in combinatie uitgevoerd met de werkzaamheden aan de Doorfietsroute. Ook is het asfalt van de Eiterse steeg in combinatie uitgevoerd met de aanpassing van de kruising met de Kerspellaan. Dit onderhoud is zo gecombineerd met werkzaamheden, die gepland stonden vanuit het thema mobiliteit.

In combinatie met de renovatie van de plantvakken en de vervanging van de aanlichting van de molen en molenplantsoen is het pad vervangen.

Het groot onderhoud op de Floridalaan en Bratisalavastraat is opgenomen in water-en klimaatprojecten, die op dit moment worden voorbereid en zodoende worden koppelkansen (wegen en water & klimaat) benut.

Verder is er aan de hand van het beheerplan dagelijks onderhoud aan wegen uitgevoerd, waaronder de Oranje Nassaulaan, de halfverharde paden, de Beneluxweg en het Biezenplein.

Wortelopdruk

In 2024 is het Meerjarenonderhoudsplan Wortelopdruk 2021-2025 geactualiseerd en opgenomen in de vastgestelde beheerplannen IBOR.

Activiteiten 2024

In 2024 zijn we aan de slag gegaan met de volgende projecten:

Op Schonauwen hebben wij grootschalige werkzaamheden verricht i.v.m. wortelopdruk. In dit project zijn in overeenstemming met de provincie bomen vervangen en extra bomen geplaatst in verband met de aanwezige uilenpopulatie. Bestrating is gelijktijdig gerepareerd en wortels zijn verwijderd en de toegankelijkheid is verbeterd. Dit project zal de aankomende jaren op de agenda blijven staan tot alle bomen zijn vervangen.

De werkzaamheden op het Robijnpad en de Randdijk worden opgenomen in wegenprojecten, die op dit moment worden voorbereid. Zodoende worden koppelkansen (Wegen en Wortelopdruk) benut.

Verder is er aan de hand van het beheerplan dagelijks onderhoud in kader van wortelopdruk uitgevoerd waaronder op de Statensingel, de Astronautenbaan, de Nijverheidsweg en het Fazantenerf.

Verkeersinstallaties

In 2024 zijn de volgende werkzaamheden uitgevoerd volgens het meerjarige beheerplan.

Doormeten en waar nodig vervangen detectielussen VRI-1 (Utrechtseweg – Europalaan) en VRI-9 (Nijverheidsweg – Baronieweg).
VRI-3 (Oranje Nassaulaan - Utrechtseweg) is schoongemaakt en geverfd (conserveringswerkzaamheden).
Begin 2025 worden de laatste conserveringswerkzaamheden aan VRI-2 (Utrechtseweg – Poortdijk) uitgevoerd van 2024, vanwege de weersomstandigheden.
Naast geplande werkzaamheden zijn er verschillende schade- en vandalismegevallen en storingen opgelost aan de VRI’s.

Er staan 9 verkeersinstallaties in de gemeente en de conditie van deze installaties is goed, doordat met regelmaat beheer en onderhoud wordt uitgevoerd conform het beheerplan.

Het Beheerplan Verkeerregelinstallaties (VRI) 2020-2050 maakt onderdeel uit van de IBOR.

Water

Ten behoeve van de waterberging en om een goede doorstroming te houden, worden alle watergangen jaarlijks geschouwd (uitmaaien natte profiel). Afhankelijk van de watergang gebeurt dat één of twee keer per jaar. Deze voorjaars/najaarsschouwen worden door een aannemer uitgevoerd. Dit jaar zijn deze werkzaamheden voor het eerst gecombineerd met andere werkzaamheden: het maaien van bermen en ruw gras. Voorheen werden deze werkzaamheden afzonderlijk aanbesteed. Door deze werken te combineren is er een aantrekkelijkere opdracht voor de markt en zijn koppelkansen in het werk beter te benutten.

Het beleidskader voor deze werkzaamheden is omschreven in de IBOR.

Water/baggerwerkzaamheden

In het tweede kwartaal is het nieuwe baggerplan opgeleverd. De baggerwerkzaamheden voor 2023/2024 zijn voorbereid en de uitvoering is eind 2024 gestart. Binnen dit project is ook de samenwerking tussen meerdere verenigingen van eigenaren (VvE's) en de gemeente tot stand gekomen. Dankzij deze samenwerking konden zowel particuliere als gemeentelijke watergangen in één project worden gebaggerd, waardoor een hele wijk is opgeschoond.

Uitvoering Beheerplan Baggeren 2015-2024 en maakt onderdeel uit van de IBOR.

Stand van zaken
In het eerste kwartaal 2025 voeren wij het laatste deel van de baggerwerkzaamheden 2023-2024 uit, waarvoor wij als gemeente verantwoordelijk zijn. Het oude beheerplan is daarmee afgerond. Voor de jaren 2025 t/m 2034 is er een nieuw beheerplan geschreven. Deze wordt in 2025 ter besluitvorming voorgelegd. De baggerwerkzaamheden voor 2025/2026 worden voorbereid, om ze in de winter van 2025/2026 uit te voeren.

Beschoeiingen

Onderwerp	Hoeveelheid
Natuurlijk	81km
Harde oeverbescherming	22km

Het Oeverbeheerplan 2020-2030 is opgenomen in de IBOR

Activiteiten 2024

In 2024 is 1100 meter schottenbeschoeiing vervangen op de Paardenlaan. Ook is er ruim 150 meter beschoeiing langs de Achtersloot gezet. Dit was nodig omdat de berm hier instabiel werd. Als we bij dit soort situaties niet ingrijpen, levert dit op langere termijn een risico op voor de weggebruikers.

Ontwikkelingen

Op steeds meer locaties tasten rivierkreeften natuurlijke oevers aan. Samen met het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR) onderzoeken we welke oplossingen mogelijk zijn. Hierbij kijken we naar:

Aanpassing van baggerdieptes en of deze in de legger gewijzigd moeten worden.
Mogelijkheden voor natuurvriendelijke oevers met een flauw talud om afkalving te verminderen.
Maatregelen om afkalving op kwetsbare plekken te reduceren of te voorkomen.

In 2025 actualiseren we het oeverbeheerplan . Hierbij kijken we niet alleen naar beschoeide oevers, maar ook naar oevers die worden aangetast door ongedierte, zoals de rivierkreeft, en mogelijk een risico vormen voor de veiligheid. Daarnaast onderzoeken we of oevertaluds verflauwd kunnen worden en op een natuurvriendelijke manier ingericht kunnen worden.

Civieltechnische kunstwerken

Onderwerp	Hoeveelheid
Kunstwerken	230 stuks

Uitvoering Meerjarenonderhoudsplan Kunstwerken 2023-2028 en deze is opgenomen in de IBOR.

Stand van Zaken

De onderhoudswerkzaamheden zijn conform het onderhoudsplan uitgevoerd. Alle kunstwerken zijn gereinigd, metselwerken zijn hersteld, betonreparaties zijn uitgevoerd. Op diverse plekken zijn dekplanken vervangen. Ook zijn er nog 60 houten kunstwerken geïnspecteerd meteen resistograaf. Daardooris er zicht op de toestand van met name de houten constructies van de bruggen en zijn we in staat onderhoudswerkzaamheden en vervangingen nog beter te plannen.
De werkzaamheden aan de civieltechnische kunstwerken voeren we planmatig uit aan de hand van inspecties.

Riolering

WRP 2025-2028

Onderwerp	Hoeveelheid
Riolering	202,4km
Gemengd	29,1 km
Hemelwater	93,7km
Droogweegafvoer	79,1km
Overstortriool	0,5km
Persleidingen	28,3km
Drukleidingen	24,4km
Persleidingen	3,9km

In 2024 heeft de raad het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) vastgesteld: het Water- en Rioleringsplan 2025-2028 (WRP) . Deze is mede gestoeld op de visie Water en Klimaat en de IBOR.

De nieuwe persleiding voor gemaal De Clinkhoeff is aangelegd. Het gemaal zelf wordt later verplaatst, omdat het verplaatsen samenvalt met het ontwikkelingsproject De Clinkhoeff.

Ook zijn we in 2024 verder gegaan met risicogestuurd onderhoud van de riolering in IJsselstein. In IJsselveld-Oost is de riolering gereinigd en geïnspecteerd. De maatregelen die hieruit volgen, worden in 2025 uitgevoerd. Daarnaast hebben we gewerkt aan beter databeheer. Zo zijn we nu nog beter in staat om maatregelen te voorspellen en uit te voeren in gebieden waar de risico's het grootst zijn.

Verder zijn we in 2024 gestart met een nieuw beheerplan voor de drainage. Dit werken we in 2025 verder uit.

In 2024 hebben we planmatig- en dagelijks onderhoud conform het beheerplan uitgevoerd.

Vastgoed

Het MeerJarenOnderhoudsPlan Vastgoed (MJOP 2019-2038)

Onderwerp	Hoeveelheid
Vastgoed (panden, objecten en gronden)	74 stuks

Vastgoed

De basis
Het bereiken van beleidsdoelen van vastgoed, het efficiënt en effectief inzetten van het vastgoed, doelmatig en rechtmatig beheer, en het beheersen van risico’s kennen een belangrijke randvoorwaarde: inzicht in de vastgoedportefeuille. Voor het verkrijgen van inzicht zijn drie elementen van belang: registratie, contractmanagement en begroten van investerings- en onderhoudskosten.

Vastgoedregistratie
Het gemeentelijk vastgoed moet adequaat geregistreerd zijn. Uitgangspunten voor een goede registratie zijn:
• Actueel
• Compleet (bevat alle relevante data en contractstukken)
• Toegankelijk (digitaal)
• Centraal (afdelingsniveau)

De bovengenoemde uitgangspunten zijn verwerkt in de vastgoedregistratie (objectdossier). Periodiek wordt van al het vastgoed (gebouwen en (sport)terreinen) een inventarisatie uitgevoerd en wordt deze waar nodig herijkt. Zo wordt bijvoorbeeld eens in de 5 jaar het vastgoed opnieuw geïnspecteerd en wordt het MeerJarenOnderhoudsPlan (MJOP) herijkt. In 2024 is daarom ook het MJOP samen met het D(duurzaam)MJOP opnieuw vastgesteld. Alle relevante data (voor zover beschikbaar) worden hiermee inzichtelijk gemaakt en geregistreerd. Daarnaast zijn ook alle huurovereenkomsten en gebruikscontracten per vastgoedobject opgenomen in de vastgoedregistratie.

Contractmanagement
Met betrekking tot het gemeentelijk vastgoed gaat de gemeente juridische en financiële verplichtingen aan. Voorbeelden hiervan zijn: huurovereenkomsten voor het gebruik van het gemeentelijk vastgoed, notariële aktes inzake de verkoop van vastgoed of recht van opstal en opdrachtverstrekkingen aan aannemers voor het uitvoeren van onderhouden, aanbestedingen en leveringsovereenkomsten voor nutsvoorzieningen.

Relevante gegevens uit de huur- en gebruiksovereenkomsten, zoals vergoeding, indexatie, looptijd en opzeggingstermijn, worden centraal geregistreerd. Door het volledig en centraal registreren van alle contractuele (verhuur)verplichtingen die betrekking hebben op het vastgoed verkleinen we (juridische en financiële) risico’s en vergroten we de kans op optimalisatie. Voor een verdere professionalisering en optimalisering van het vastgoedbeheer is in 2024 een vastgoedbeheersysteem aangeschaft.

Projecten

Het binnendak van het stadhuis is volledig gerenoveerd en voorzien van nieuwe dakbedekking, glas en dikkere isolatie. Daarnaast is de glasgevel bij het stadhuis en Fulcotheater vanwege de veiligheid hersteld. De dakbedekking van de bioscoopzaal was aan vervanging toe en diversen rookgasafvoeren zijn gelijk meegenomen in de vervanging.

Het pand van het stadhuis aan de Overtoom komt uit 1999. De draaideur bij de entree was na 25 jaar aan vervanging toe en is voorzien van de nieuwste gemakken en biedt nu een optimaal gebruikt voor bezoekers. Ook hier is gedacht aan energiebesparende maatregelen en brandveiligheid.

Overtoom 1, nieuwe draaideur (Tourniquet)

Het historisch stadhuis aan de Utrechtsestraat 79 verdiende in 2024 de nodige aandacht. Aan het dak, de goten en de gevel zijn grootonderhoudwerkzaamheden uitgevoerd. Zoals het herstellen van het dak, gootreparaties en het herstellen van de klokkentoren. Het voegwerk van de kopgevel is in zijn geheel vernieuwd en er is groot onderhoud uitgevoerd aan het buitenschilderwerk van de goten, ramen, deuren en kozijnen, ook aan de binnenzijde.

Bij parkeergarage Overtoom zijn de speedgates (doorrijhekken) vernieuwd, omdat deze volgens de grootonderhoudplanning op de nominatie stonden om vervangen te worden. Deze hekken zijn voorzien van de nieuwste technieken. De in- en uitritten worden het eerste kwartaal 2025 gerenoveerd waarbij de buitenzijdes van de garage weer een frisse uitstraling krijgen.

Overtoom parkeergarage, vervangen toegangshekken (speedgates)

Groot onderhoud
Het MeerJarenOnderhoudsPlan Vastgoed (MJOP 2019-2038) is gebruikt als uitgangspunt voor de uitvoering van het onderhoud in 2024. In het jaar 2024 zijn er op basis van het MJOP de werkzaamheden uitgevoerd.

Dagelijks onderhoud
Naast bovenstaande werkzaamheden verhelpen wij dagelijks klachten/storingen en meldingen.

Overige werkzaamheden
Naast de werkzaamheden voor groot- en dagelijks onderhoud zijn ook reguliere onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd, zoals jaarlijkse keuringen van onze gereedschappen (denk hierbij aan ladders, elektrische gereedschappen, persoonlijke beschermingsmiddelen), maar ook de onderhoudsbeurten voor de luchtbehandeling, cv-installaties en elektronische installaties, liftonderhoud, uitvoering van verplichte keuringen en dagelijkse storingen die voor kunnen komen.

Binnenschopperstraat 39, vervangen ramen en glas, uitvoeren buitenschilderwerk

Duurzaamheid

DMJOP Vastgesteld

Duurzaamheid is een steeds belangrijker wordend thema binnen het vastgoedbeheer. Bij uitvoering van het onderhoud is gekeken of het onderhoud en het thema verduurzaming gecombineerd kunnen worden. Waar mogelijk is er gekozen om een verduurzamingsslag te maken.

Met het vaststellen van het DMJOP ligt er een goede basis voor de komende jaren om, gelijktijdig met het onderhoud van de panden, duurzaamheidsmaatregelen toe te passen. Deze maatregelen richten zich bijvoorbeeld op onder meer het toepassen van meer of betere isolatie en het aanpassen en vervangen van installaties om zodoende in 2040 de panden energieneutraal en gasloos te maken. Het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed draagt dus bij aan het reduceren van CO2- uitstoot en sluit hiermee aan bij het Europees beleid dat in het Klimaatakkoord van Parijs en in het nationale beleid van de Nederlandse overheid is vastgelegd. Het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed sluit aan bij de verduurzamingsambities van de gemeente IJsselstein zoals beschreven in het beleidsplan Duurzaamheid Gemeente IJsselstein. Ook de wet- en regelgeving omtrent verduurzaming van vastgoed (bestaand en nieuwbouw) is in ontwikkeling. In de afgelopen jaren is er steeds meer wet- en regelgeving voor de verduurzaming van vastgoed bijgekomen. Het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed zorgt er voor dat de gemeente IJsselstein binnen haar vastgoedportefeuille aan de steeds veranderende wet- en regelgeving blijft voldoen.

Het stadhuis, Fulcotheater en vijf sporthallen voorzien van led verlichting. Dit zijn de zogenoemde energiebesparende maatregelen.

Zowel bij het Fulcotheater als bij het WOC (Merkelbachlaan 2) is de koeling/luchtbehandelingskast vervangen vanwege ouderdom en gebreken. Dit zorgt nu weer voor een optimaal klimaat in de gebouwen. Bij de brandweerkazerne aan de Jan van der Heijdenweg 244 heeft de gemeente een nieuw airco/verwarmingssysteem aangebracht om de temperatuur zowel in de zomer als winter optimaal en energiezuinig te benutten.

Civieltechnische projecten

Civieltechnische projecten

We gaven in 2024 uitvoering aan het meerjarenonderhoudsplan dat is opgenomen in het IBOR.

Nederlandlaan
Voor het project is het definitieve ontwerp in het begin van 2024 gedeeld met de aanwonenden. Hiervoor was een inloopavond aan de Poortdijk. Bezoekers zijn geïnformeerd over de planning de te verwachten hinder. Na de uitvoering i shet project samen met de omgeving op feestelijke wijze afgesloten . Op dit moment konden de inwoners ook het project evalueren. De bewoners geven vernieuwde Nederlandlaan een 8,2.

Kronenburgplantsoen
In 2024 is voor het toekomstbeeld binnenstad een gebiedsteam opgericht. In het gebiedsteam is een uitvoeringsagenda opgesteld. Op basis van deze agenda worden er keuzes gemaakt welke werkzaamheden en projecten eerst uitgevoerd worden. Voor het Kronenburgplantsoen is er voor gekozen om deze niet eerder dan in 2026 te herzien.

Bratislavastraat
Het plein aan de Bratislavastraat is behoorlijk versteend en komt hiermee ook slecht uit de klimaatstresstesten. In 2024 zijn er gesprekken gevoerd met de belanghebbenden en is er vooronderzoek gedaan. Door prioritering hebben we het project Bratislavastraat verplaatst naar 2025.

Tuinensingel
Aan de Tuinensingel zijn roestvrijstalen keerwanden beschadigd en is een onveilige situatie ontstaan. Daarnaast is er veel zinloze verharding aanwezig. De keerwanden worden daarom verwijderd en wordt er ruimte gemaakt voor meer groen. In 2024 is een ontwerp opgesteld en gestart met de participatie. Daar zijn de ontwerpen gedeeld met de direct aanwonenden. De inwoners konden reageren op het ontwerp. Ook konden de inwoners keuzes maken in de soorten planten of de plantvakken in zelfbeheer te nemen.

Touwlaan
De Touwlaan is een bekende weg voor iedereen die in IJsselstein woont. De weg ligt aan de rand van de binnenstad en velen rijden erover als ze van of naar het centrum gaan. Na de herinrichting in 2016 bleven er klachten ontstaan. De klachten gaan nog steeds over de verkeersveiligheid, maar ook over de leefbaarheid en de specifieke trillinghinder. Samen met de inwoners en deskundigen is er gekeken naar passende oplossingen. In 2024 zijn de verkeersmaatregelen aan de Touwlaan uitgevoerd.