Toelichting passiva

Excel-tabel

Algemene reserve
De algemene reserve maakt deel uit van het weerstandsvermogen en heeft als doel de gemeente de mogelijkheid te bieden om niet-structurele financiële risico’s op te kunnen vangen, zonder dat dit betekent dat het beleid veranderd moet worden.  Na (eerdere) besluiten zijn in 2024 onttrekkingen gedaan aan de algemene reserve voor:

• Tijdelijk loket huishoudelijke ondersteuning (€ 137.500);
• Bijdrage aan het groot onderhoud van IBOR (€ 1.967.447);
• Pilot thuisbezorgen ID bewijzen (€ 16.000);
• Registratiesysteem Sociaal Domein (€ 200.000);
• Optimaliseren techniek raadzaal (€ 15.000);
• Dekking klimaatmiddelen (€ 366.867). 

Daarnaast is besloten om de volgende stortingen te doen in de Algemene reserve: 

• Het resultaat over 2023 (€ 1.296.347);
• Opheffen van de reserve decentralisaties (€ 2 miljoen);
• Hybride werken (€ 290.476);
• Grondopbrengsten (€ 38.000);
• Formatie van Oekraïners (€ 326.000). 

Bestemmingsreserves

Reserve A. Spainkstraat 36
Bij de aankoop van het voormalige Pulsegebouw door de gemeente is vastgesteld dat Pulse de gemeente een vergoeding verschuldigd is, omdat hun vermogen is opgebouwd door middel van gemeentelijke subsidies. De hoogte van deze vergoeding is bepaald op € 593.000. 
De raad heeft bij najaarsrapportage 2012 besloten dit bedrag te doteren aan deze nieuwe bestemmingsreserve. Het bedrag kan ingezet worden voor onvoorziene toekomstige lasten die betrekking hebben op dit gebouw en de toekomstige verkoop. In 2024 is het gebouw verkocht en is het restant van de reserve onttrokken om gemaakte kosten te dekken. Hierdoor is er een bedrag van € 22.640 onttrokken.

Reserve baggeren
De reserve is in juli 2018 ingesteld via resultaatbestemming van de jaarrekening 2017. De reserve is bestemd voor bijdragen aan het baggeren van de watergangen. Via de resultaatbestemming in de jaarstukken 2023 is € 54.364 toegevoegd. In 2024 zijn hier geen kosten op gemaakt. Daarnaast is er € 214.999 onttrokken n.a.v. het raadsvoorstel IBOR en gestort in de voorziening civiele kunstwerken.

Reserve Decentralisaties
De raad heeft bij de behandeling van de Jaarstukken 2023 besloten de reserve Decentralisaties per 1 januari 2024 vrij te laten vallen, de vrijval ten gunste van de Algemene reserve te brengen en de reserve op te heffen.  Dit is in 2024 verwerkt, waardoor de reserve is vervallen.

Reserve Dekking kapitaallasten
Deze reserve is gevormd ter dekking van de kapitaallasten van een aantal investeringen. Er is in 2024 € 735.311 onttrokken aan deze reserve op basis van de reguliere dekking kapitaallasten. 

Reserve Duurzaamheid
Bij de Q3 rapportage 2023 heeft de raad besloten om de reserve Duurzaamheid te vormen. Deze reserve is om de beschikbaar gestelde klimaat-/ duurzaamheidsmiddelen vanuit het rijk te reserveren om in de komende jaren te besteden aan (ondersteunende) maatregelen om de klimaatdoelen te behalen. Bij de resultaatbestemming jaarstukken 2023 is besloten om € 158.844 te storten in deze reserve. Daarnaast is er € 64.536 onttrokken voor duurzaamheidsdoeleinden.

Reserve Groot onderhoud civieltechnische kunstwerken
Deze reserve is in juli 2017 ingesteld via resultaatbestemming van de jaarrekening 2016. De reserve is bestemd voor bijdragen aan het beheer van het groot onderhoud civieltechnische kunstwerken (bruggen). Via de resultaatbestemming in de jaarstukken 2023 is € 128.701 toegevoegd. In 2024 zijn hier geen kosten op gemaakt. Daarnaast is er € 730.151 onttrokken n.a.v. het raadsvoorstel IBOR en gestort in de voorziening civiele kunstwerken.

Reserve Groot onderhoud gebouwen
Bij het in 2024 vastgestelde raadsvoorstel MJOP gebouwen is besloten om deze reserve op te heffen en het saldo per 01-01-2024 van € 1.712.594 te onttrekken en toe te voegen aan de voorziening groot onderhoud gebouwen. 

Egalisatiereserve Integraal huisvestingsplan onderwijs (IHP)
Deze reserve is gevormd uit de voordelen in de eerste jaren, inzake vervanging van de onderwijshuisvesting conform het integraal huisvestingsplan onderwijs. Dit om incidentele lasten en baten in latere jaren op te kunnen vangen. Op basis van het actuele IHP is er in 2024 niets onttrokken.

Reserve Leefbaarheid
De reserve leefbaarheid is een reserve voor het (mee)bekostigen van natuur, recreatie, cultuurhistorie en cultuur bij woningopgave. In 2024 zijn er geen stortingen of onttrekkingen geweest.

Reserve Mobiliteit
De reserve Mobiliteit is een reserve voor het (mee)bekostigen van infrastructurele werken bij woningopgave. In 2024 is er een bijdrage van derde van € 25.000 gestort. Er zijn geen onttrekkingen geweest.

Reserve opschorting prestaties
In deze reserve worden de budgetten gestort die vanwege het opschorten van prestaties later, in het komende jaar, worden besteed. Het is uitsluitend aan de raad om te bepalen of deze budgetten daadwerkelijk in deze reserve worden gestort. Bij de resultaatbestemming van de jaarrekening wordt aan de raad voorgelegd om resterende incidentele budgetten al dan niet toe te voegen aan de reserve. De dotaties aan deze reserve worden uiterlijk het volgende jaar onttrokken ten behoeve van de uitvoering van de opgeschoven werkzaamheden. In 2024 is conform resultaatbestemming 2023 € 537.850 toegevoegd aan deze reserve en voor € 1.149.850 onttrokken. Bij de Q3 rapportage 2024 is besloten om € 1.072.953 toe te voegen aan de reserve om te kunnen besteden in 2025. Daarnaast is bij het voorstel verzamelbegrotingswijziging besloten om € 50.000 toe te voegen aan deze reserve om te kunnen besteden in 2025. 

Reserve Planschade
Conform de resultaatbestemming bij de jaarrekening 2020 is een bedrag van € 106.000 gereserveerd in verband met mogelijke planschade voor de periode van 5 jaar. In 2024 hebben wij geen uitgaven gehad voor planschade.

Reserve project IJsselveld oost
Deze reserve is in 2009 ingesteld bij de vaststelling van de Jaarrekening 2008. Gezien de omvang en complexiteit van dit project zal het uitgavenpatroon niet altijd synchroon lopen met de begrotingsjaren. Op 8 juni 2023 heeft de raad besloten om de bestedingswijze van de reserve aan te passen en onttrekkingen te doen op basis van werkelijk gemaakte kosten. In 2024 zijn er voor € 94.930 aan kosten gemaakt. Deze zijn ook onttrokken aan de reserve.

Reserve Projecten
De reserve Projecten is gevormd bij de jaarrekening 2023.  Deze reserve is voor het meerjarig beschikbaar houden van middelen voor projecten en het dekken van projectkosten. De projecten worden apart geadministreerd, zie ook de paragraaf Projecten. In 2024 is er € 759.575 onttrokken en € 479.336 gestort in de reserve.

Reserve Woningbouwopgave
Conform de resultaatbestemming bij de jaarrekening 2020 is ten behoeve van het realiseren, in de breedste zin van het woord, van de woningbouwopgave een reserve gevormd. In 2024 zijn er geen onttrekkingen en stortingen geweest.

Reserve nagekomen kosten Grex Binnenstad
Bij de Jaarstukken 2023 is besloten om de Grondexploitatie Binnenstad af te sluiten. Er zijn nog wel een aantal kosten die nog moeten worden gemaakt, hiervoor hebben we een reserve gevormd van € 250.000. In 2024 is hier € 47.296 van uitgegeven. Voorheen was een voorziening gevormd voor het opvangen van de "nagekomen kosten Grex Binnenstad", echter dient er vanuit het BBV hiervoor een reserve te worden gevormd. Daarom is dit in 2024 gecorrigeerd en is de bijdrage van € 250.000 overgeheveld van de voorziening naar deze reserve. Ook de gemaakte kosten zijn uit deze reserve onttrokken.  

Egalisatiereserves

Egalisatiereserve afvalstoffenheffing

Deze reserve heeft tot doel het opvangen van ongewenste schommelingen in de tarieven voor de afvalstoffenheffing. Het saldo van kosten en opbrengsten (kostendekkendheid) van alle producten van de afvalstoffenheffing wordt onttrokken aan- of gestort in de egalisatiereserve. Bij het berekenen van de kostendekkendheid is gebleken dat er meer kosten zijn gemaakt dan dat er inkomsten waren. Dit houdt in dat het verschil moet worden onttrokken. Maar omdat deze reserve leeg is zal er niets worden onttrokken.

Egalisatiereserve rioolheffing

Deze reserve is opgeheven door wetgeving vanuit het BBV. Hiervoor in de plaats is de egalisatievoorziening rioolheffing gekomen. Het saldo van deze reserve wordt in de voorziening gestort.

Toelichting

De in de balans opgenomen voorzieningen worden als volgt onderscheiden:

• voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s
• egalisatievoorzieningen
• van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden

Excel-tabel

Het verloop in 2024 wordt in onderstaand overzicht per voorziening weergegeven.

Voorziening voor verplichtingen, verliezen en risico's

Voorziening Loonkosten Regeling Vervroegd Uittreden (RVU)

De voorziening RVU is in 2024 gevormd. Het Besluit begroting en verantwoording (BBV) schrijft voor dat er een voorziening moet worden gevormd voor de regeling vervroegd uittreden. Deze voorziening wordt jaarlijks getoetst. In 2024 is er € 60.661 toegevoegd aan de voorziening.

Voorziening Pensioenen Wethouders
De voorziening is als gevolg van de APPA wetgeving in 2006 gevormd. Het doel van deze voorzieningen is om zowel de oude als de toekomstige verplichtingen ten aanzien van de wethouders pensioenen te waarborgen. Jaarlijks wordt een actuariële berekening gemaakt om te kunnen bepalen of het saldo van deze voorziening voldoende is om de pensioenverplichtingen van de wethouders te kunnen uitbetalen.
In de begroting is rekening gehouden met een dotatie ten laste van de exploitatie van € 50.000. De werkelijke dotatie wordt bepaald op basis van bovengenoemde actuariële berekening. In 2024 hebben wij € 915.108 moeten bijstorten. Dit doordat de rekenrente is gedaald en de indexatie van de pensioenen. Daarnaast is er een onttrekking geweest van € 348.312 voor de uitbetaling van pensioenen.

Voorziening Verlofsparen
De voorziening Verlofsparen is in 2022 gevormd. Het Besluit begroting en verantwoording (BBV) schrijft voor dat er een voorziening moet worden gevormd voor verlofuren die meerjarig gespaard mogen worden. Deze voorziening wordt jaarlijks getoetst. In 2024 is er € 125.760 toegevoegd aan de voorziening.

Egalisatievoorzieningen

In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen wordt voor kapitaalgoederen waarvoor een voorziening in het leven is geroepen ingegaan op: 
-    beleidskader
-    daaruit vloeiende financiële consequenties en 
-    vertaling van die consequenties in de begroting. 

Voorziening achterstallig onderhoud gebouwen
Na inspecties was geconstateerd dat er sprake is van achterstallig onderhoud aan de Utrechtsestraat 14 (oude burgemeesterswoning) en de Waag. Achterstallig onderhoud dient conform de BBV-richtlijnen als last genomen te worden en vervolgens via een voorziening beschikbaar gesteld te worden om het achterstallig onderhoud in de komende jaren te kunnen herstellen. Hiervoor is de voorziening achterstallig onderhoud gebouwen in het leven geroepen. In 2023 was het achterstallig onderhoud aan de Utrechtsestraat al verholpen. Het laatste deel van het achterstallig onderhoud aan De Waag zou in 2024 worden verholpen. Echter zijn deze werkzaamheden doorgeschoven naar 2025. Hierdoor zijn er in 2024 geen kosten gemaakt ten laste van deze voorziening.

Voorziening Onderhoud achterstallig onderhoud wortelopdruk
Bij de actualisatie van het beheerplan wortelopdruk was geconstateerd dat er sprake was van achterstallig onderhoud met betrekking tot wortelopdruk van € 420.400. Achterstallig onderhoud dient conform de BBV-richtlijnen als last genomen te worden en vervolgens via een voorziening beschikbaar gesteld te worden om het achterstallig onderhoud in de komende jaren te kunnen herstellen. Hiervoor is de voorziening achterstallig onderhoud wortelopdruk in 2020 in het leven geroepen. In 2024 is hier € 46.834 van uitgegeven.

Voorziening achterstallig onderhoud groen
Bij de technische schouw van het groenonderhoud is achterstallig onderhoud geconstateerd. Achterstallig onderhoud dient conform de BBV-richtlijnen als last genomen te worden en vervolgens via een voorziening beschikbaar gesteld te worden om het achterstallig onderhoud in de komende jaren te kunnen herstellen. Hiervoor is de voorziening achterstallig onderhoud groen in het leven geroepen. In 2024 zijn er voor € 511.881 aan uitgaven geweest ten laste van de voorziening.

Voorziening asfaltwegen/ bestratingen
Deze voorziening is voor de kosten van de vervangingen van asfaltwegen en bestratingen en is gebaseerd op het beheerplan wegen. Onttrekkingen en stortingen uit deze voorziening vindt overeenkomstig het beheerplan wegen plaats.

Voorziening Borden
Deze voorziening is voor de kosten van groot onderhoud  van het bordenareaal en is gebaseerd op het beheerplan IBOR. Onttrekkingen en stortingen uit deze voorziening vindt overeenkomstig het beheerplan IBOR plaats.

Voorziening Civiele kunstwerken
Deze voorziening is voor de kosten van groot onderhoud  van civiele kunstwerken en is gebaseerd op het beheerplan IBOR. Onttrekkingen en stortingen uit deze voorziening vindt overeenkomstig het beheerplan IBOR plaats.

Voorziening Groen
Deze voorziening is voor de kosten van de vervangingen van groen en is gebaseerd op het beheerplan IBOR. Onttrekkingen en stortingen uit deze voorziening vindt overeenkomstig het beheerplan IBOR plaats.

Voorziening Groot onderhoud gebouwen
Deze voorziening is in 2024 gevormd na vaststelling van het voorstel MJOP gebouwen op 12 december 2024. Uit deze voorziening wordt het groot onderhoud van de gemeentelijke panden gedekt. Onttrekkingen en stortingen uit deze voorziening vindt overeenkomstig het beheerplan MJOP gebouwen plaats.

Voorziening nagekomen kosten Grex Binnenstad
In 2024 is deze voorziening omgevormd tot een reserve. Volgens huidige BBV richtlijnen dient er voor deze kosten een reserve te worden gevormd en geen voorziening. (zie toelichting reserves hierboven).

Voorziening onderhoud Parkeergarages
Op 12 december 2024 heeft de raad het voorstel MJOP gebouwen vastgesteld. In dat voorstel is opgenomen om het saldo van deze voorziening te onttrekken en te storten in de nieuwe voorziening groot onderhoud gebouwen. 

Voorziening Spelen
Deze voorziening is voor de kosten van groot onderhoud  van de speeltoestellen en is gebaseerd op het beheerplan IBOR. Onttrekkingen en stortingen uit deze voorziening vindt overeenkomstig het beheerplan IBOR plaats.

Voorziening Straatmeubilair
Deze voorziening is voor de kosten van groot onderhoud  van het straatmeubilair en is gebaseerd op het beheerplan IBOR. Onttrekkingen en stortingen uit deze voorziening vindt overeenkomstig het beheerplan IBOR plaats.

Voorziening Openbare verlichting
Deze voorziening is voor de kosten van groot onderhoud  van de openbare verlichting en is gebaseerd op het beheerplan IBOR. Onttrekkingen en stortingen uit deze voorziening vindt overeenkomstig het beheerplan IBOR plaats.

Voorziening verkeersregelinstallaties
Deze voorziening is voor de kosten van het groot onderhoud van de verkeersregelinstallaties en is gebaseerd op het beheerplan verkeersregelinstallaties. Onttrekkingen en stortingen uit deze voorziening vindt overeenkomstig het beheerplan verkeersregelinstallaties plaats.

Voorziening Water
Deze voorziening is voor de kosten van het baggeren en is gebaseerd op het beheerplan IBOR. Onttrekkingen en stortingen uit deze voorziening vindt overeenkomstig het beheerplan IBOR plaats.

Egalisatievoorziening rioolheffing

Deze voorziening is in plaats gekomen van de egalisatiereserve rioolheffing. Deze voorziening heeft tot doel het opvangen van ongewenste schommelingen in de tarieven voor de rioolheffing. Het saldo van kosten en opbrengsten (kostendekkendheid) van alle producten van de rioolheffing wordt onttrokken aan of gestort in de egalisatiereserve. 

Van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden 

Voorziening werkzaamheden rioleringen
Deze voorziening is voor de kosten van de vervangingen van de riolering en is gebaseerd op het Water en rioleringsplan (WRP) 2025-2028. Onttrekking uit deze voorziening vindt overeenkomstig het WRP plaats. De voorziening Riolering bestaat uit twee onderdelen: "groot onderhoud riolering" en "niet uitgevoerde werkzaamheden riolering". Bij de vaststelling van het het WRP is besloten om het deel van de "niet uitgevoerde werkzaamheden" toe te voegen aan het deel van "groot onderhoud riolering". Dit omdat we met het nieuwe WRP weer een nul-situatie creëren. Wanneer werkzaamheden niet in het huidige jaar hebben plaatsgevonden vallen ze vrij uit het onderdeel "groot onderhoud riolering" en worden ze toegevoegd aan het onderdeel "niet uitgevoerde werkzaamheden riolering". Als we voor deze interne verrekeningen corrigeren bedroegen de dotatie aan deze voorziening in 2024 € 1.766.646 en er werd € 743.345 onttrokken.

De gemeente is voor een aantal toekomstige jaren verbonden aan verschillende, niet uit de balans blijkende, financiële verplichtingen. Hieronder volgt een opsomming van de belangrijkste van deze verplichtingen, waarbij is uitgegaan van verplichtingen met een jaarlijkse materialiteit groter dan € 200.000.

Bibliotheek
Huurovereenkomst bibliotheek, looptijd tot 2031 bedraagt jaarlijks  € 375.000.

ICT samenwerking gemeente Gouda
Er is een overeenkomst met de gemeente Gouda voor het verzorgen van de ICT structuur voor de gemeente IJsselstein. De jaarlijkse bijdrage wordt voornamelijk gebaseerd op het aantal gebruikers en ligt voor 2024 op € 666.000.

Verzekeringen op jaarbasis