Deze paragraaf geeft een beeld van de ontwikkeling van de gemeentelijke belastingen. Hierna volgt een samenvatting van de ontwikkeling van de lokale belastingdruk. In de onderdelen daarna volgt per belastingsoort een toelichting op hoe deze berekend wordt en wat de uitgangspunten hiervoor zijn.
Hierna worden de ontwikkelingen in de volgende belastingsoorten toegelicht:
- Onroerendezaakbelastingen (ozb);
- Afvalstoffenheffing;
- Rioolheffingen;
- Marktgelden;
- Begraafrechten;
- Leges.
Tot slot gaan we in op het kwijtscheldingsbeleid en de onbenutte belastingcapaciteit.
Lokale heffingen
Ontwikkeling lokale lastendruk
Terug naar navigatie - Ontwikkeling lokale lastendrukHet kengetal belastingcapaciteit, dat op grond van het gewijzigde BBV dient te worden berekend, geeft aan hoe de lasten van de voornaamste lokale belastingen zich ontwikkelen ten opzichte van het landelijk gemiddelde. De lasten in het jaar worden afgezet tegen de gemiddelde landelijke lasten van het voorgaande jaar. Als een gemeente het landelijk gemiddelde volgt, dan is in dit kengetal de prijsontwikkeling zichtbaar.
In 2023 zijn de totale lasten van de gemeente IJsselstein minder hard gestegen dan het landelijk gemiddelde.
Ontwikkeling lokale lasten: ranglijst COELO
Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) presenteert jaarlijks een Atlas lokale lasten. Over het jaar 2023 staat de gemeente IJsselstein in deze atlas op positie 299 van de 352 (eigenaar/bewoner meerpersoonshuishouden) gemeenten. In 2022 was dit positie 282 van de 354. Hiermee is onze positie verslechterd. COELO sorteert de gemeenten van lage naar hoge woonlasten.
| Ontwikkelingen lokale belastingdruk | 2022 | 2023 | Verschil t.o.v. 2022 | |
| Bedragen in euro's | in € | in % | ||
| OZB Woningen (Op basis van gemiddelde WOZ woningen €369.000) | 245,08 | 252,40 | 7,32 | 3,0% |
| Afvalstoffenheffing (meerpersoonshuishouden) | 392,49 | 447,72 | 55,23 | 14,1% |
| Rioolheffing (meerpersoonshuishouden) | 298,70 | 298,70 | 0,00 | 0,0% |
| Totaal | 936,27 | 998,82 | 62,55 | 6,7% |
| Gemiddelde alle gemeenten voorgaande jaar | 904,00 | 944,00 | 40,00 | 4,4% |
| Kengetal belastingcapaciteit (BBV) | 103,6% | 105,8% | ||
Belastingen
Terug naar navigatie - BelastingenOnroerendezaakbelasting (OZB)
De grondslag voor de aanslagen onroerendezaakbelastingen is de vastgestelde waarde (WOZ-waarde) van de onroerende zaak.
Lokale heffingen - Bij het bepalen van de tarieven die in december 2022 in de belastingverordening zijn opgenomen, wordt gerekend met de meest recente verwachting van de waarde ontwikkeling. De te verwachten opbrengst voor 2023 is de opbrengst 2022 verhoogd met de indexering.
| Onroerendezaakbelasting | Belastingjaar | Verschil t.o.v. 2022 | ||
| 2022 | 2023 | in € | in % | |
| OZB baten woningen | 3.877.608 | 3.999.471 | 121.863 | 3,14% |
| OZB baten niet-woningen | 1.385.520 | 1.428.560 | 43.040 | 3,11% |
| Totaal opbrengst | 5.263.128 | 5.428.032 | 164.904 | |
Lokale heffingen - Tarieven onroerendezaakbelasting
| Onroerendezaakbelasting | Belastingjaar | |
| 2022 | 2023 | |
| Gebruikers, niet woningen | 0,1490 | 0,1520 |
| Eigenaren, woningen | 0,0783 | 0,0684 |
| Eigenaren, niet woningen | 0,1858 | 0,1895 |
Parkeerbelasting
Parkeerbelasting wordt geheven in het door de Raad aangewezen gebied in en rond het centrum van Ijsselstein. Hieronder volgt een overzicht van de gerealiseerde baten.
| Parkeerexploitatie | Rekening | Begroting | Realisatie | Saldo |
| 2022 | 2023 | 2023 | 2023 | |
| Straatparkeren | 820.907 | 899.257 | 838.225 | -61.032 |
| Terreinparkeren | 167.433 | 173.619 | 216.970 | 43.351 |
| Totaal opbrengst | 988.340 | 1.072.876 | 1.055.195 | -17.681 |
Toelichting
De gerealiseerde parkeerexploitatie voor straatparkeren is achter gebleven op de begroting doordat er minder naheffingsaanslagen zijn opgelegd.
Heffingen en rechten
Terug naar navigatie - Heffingen en rechtenHeffingen en rechten mogen niet meer dan kostendekkend zijn. In dit hoofdstuk zetten we de kostendekkendheid per product uiteen.
Afvalstoffenheffing
De afvalstoffenheffing wordt geheven van de bewoner van een eigendom, waarbij huishoudelijke afvalstoffen worden opgehaald. Er is sprake van een tariefdifferentiatie naar gezinsverhouding. Voor 2023 zien we een stijging van de uitgaven door onder andere stijgende kosten van het RMN. Via het raadsbesluit ‘Zienswijzen begrotingswijzigingen 2023.01/02 RMN’ bent u meegenomen over de extra kosten voor de inzet personeel en inzamelmiddelen waarvoor geen budget is geraamd.
Lokale heffingen - Tarieven afvalstoffenheffing 2023
| Afvalstoffenheffing | Belastingjaar | Verschil t.o.v. 2022 | ||
| Bedragen in euro’s | 2022 | 2023 | in € | in % |
| Eenpersoonstarief | 203,95 | 232,61 | 28,66 | 14,1% |
| Meerpersoonstarief | 392,49 | 447,72 | 55,23 | 14,1% |
In de jaarrekening is een actuele berekening van de kostendekkendheid van de tarieven opgenomen. Voor de afvalstoffenheffing is deze als volgt:
| Afvalstoffenheffing | Rekening | Begroting | Rekening | Saldo |
| 2022 | 2023 | 2023 | 2023 | |
| Kosten taakveld | 4.672.243 | 4.463.827 | 5.196.172 | -732.345 |
| Inkomsten taakveld (excl heffingen) | 0 | 0 | - | 0 |
| Netto kosten product | 4.672.243 | 4.463.827 | 5.196.172 | -732.345 |
| Toe te rekenen kosten: | 0 | 0 | ||
| Overhead | 12.309 | 5.417 | 12.121 | -6.704 |
| Btw | 928.929 | 896.787 | 1.028.874 | -132.087 |
| Uitgaven taakveld | 5.613.481 | 5.366.031 | 6.237.167 | -871.136 |
| Opbrengst heffing inclusief vrijval egalisatiereserve | 4.748.271 | 5.366.570 | 5.398.557 | 31.987 |
| Dekkingspercentage | 85% | 100% | 87% |
Toelichting:
Het kostendekkingspercentage voor afval bedraagt op basis van de baten en laten 87%. Het tekort dienen wij op te vangen binnen de egalisatiereserve afvalstoffenheffing. Echter is deze reserve sinds 2022 leeg, hierdoor is het tekort ten laste gekomen van de algemene middelen.
Rioolheffing
De rioolheffing wordt geheven van de gebruiker van een eigendom dat direct of indirect is aangesloten op het gemeentelijke rioolstelsel. De rioolheffing werd in 2023 in rekening gebracht door de gemeenschappelijke regeling Belastingsamenwerking Rivierenland (BSR). De tarieven worden periodiek herberekend op basis van het Gemeentelijk Rioleringsplan. De gestegen kosten voor 2023 zijn niet doorberekend naar de inwoner maar ten laste gebracht van de egalisatiereserve rioolheffing.
Lokale heffingen - Tarieven rioolheffing 2023
| Rioolheffing woningen | Belastingjaar | Verschil t.o.v. 2022 | ||
| Bedragen in euro's | 2022 | 2023 | in € | in % |
| Eenpersoonshuishouden | 142,04 | 142,04 | - | 0,0% |
| Meerpersoonshuishouden | 298,70 | 298,70 | - | 0,0% |
Onderstaand is een actuele berekening van de kostendekkendheid van de tarieven opgenomen. Voor de rioolheffing is deze als volgt:
| Rioolheffing | Rekening | Begroting | Rekening | Saldo | ||
| 2022 | 2023 | 2023 | 2023 | |||
| Kosten taakveld | 3.042.162 | 3.451.990 | 3.434.515 | 17.475 | ||
| Inkomsten taakveld (excl heffingen) | 0 | 0 | - | 0 | ||
| Netto kosten product | 3.042.162 | 3.451.990 | 3.434.515 | 17.475 | ||
| Toe te rekenen kosten: | 0 | 0 | - | 0 | ||
| Overhead | 141.225 | 150.599 | 129.028 | 21.571 | ||
| Btw | 591.172 | 662.283 | 669.077 | -6.794 | ||
| Uitgaven taakveld | 3.774.559 | 4.264.872 | 4.232.620 | 32.252 | ||
| Opbrengst heffing inclusief bijdrage egalisatiereserve | 3.641.613 | 4.279.835 | 4.247.341 | 32.494 | ||
| Dekkingspercentage | 96% | 100% | 100,35% |
Toelichting:
Het kostendekkingspercentage voor riolering bedraagt op basis van de baten en lasten 100,35% en is gebaseerd op de huidige GRP. Het dekkingsoverschot van € 14.721 is toegevoegd aan de egalisatiereserve rioolheffing.
Marktgelden worden geheven voor het huren van een kraam op de wekelijkse marktdag op vrijdag.
| Martkgelden | Rekening | Begroting | Realisatie | Saldo |
| 2022 | 2023 | 2023 | 2023 | |
| Kosten taakveld | 62.289 | 44.962 | 64.211 | -19.249 |
| Netto kosten product | 62.289 | 44.962 | 64.211 | -19.249 |
| Toe te rekenen kosten: | 0 | 0 | - | 0 |
| Overhead | 23.802 | 14.598 | 19.166 | -4.568 |
| Btw | 9.560 | 3.280 | 10.770 | -7.489 |
| Uitgaven taakveld | 95.651 | 62.841 | 94.147 | -31.306 |
| Opbrengst heffingen | 37.904 | 41.305 | 39.246 | 2.059 |
| Dekkingspercentage | 40% | 66% | 42% |
Toelichting:
Door incidentele kosten voor de aansluiting elektra zijn de kosten voor de markt hoger dan begroot.
Begraafrechten worden geheven voor het verlenen van vergunningen voor delven, bijzettingen en onderhoud van graven.
| Begraafrechten | Rekening | Begroting | Realisatie | Saldo |
| 2022 | 2023 | 2023 | 2022 | |
| Kosten taakveld | 396.502 | 342.457 | 291.663 | -50.794 |
| Netto kosten product | 396.502 | 342.457 | 291.663 | -50.794 |
| Toe te rekenen kosten: | - | - | - | |
| Overhead | 0 | 0 | 94.308 | 94.308 |
| Btw | 79.105 | 67.765 | 29.573 | -38.193 |
| Uitgaven taakveld | 475.608 | 410.222 | 415.544 | 5.321 |
| Opbrengst heffingen | 208.325 | 282.946 | 262.213 | -20.733 |
| Dekkingspercentage | 44% | 69% | 63% |
Leges
Terug naar navigatie - LegesLeges worden geheven voor specifieke door de gemeente verstrekte individuele diensten. Voorbeelden hiervan zijn: het verstrekken van paspoorten, voltrekken van huwelijken en afgeven van bouwvergunningen. Er zijn meer dan honderd verschillende diensten en tarieven.
Lokale heffingen - Kostendekkendheid leges burgerzaken en APV 2023
| Leges burgerzaken en APV | Rekening | Begroting | Realisatie | Saldo |
| 2022 | 2023 | 2023 | 2023 | |
| Kosten taakveld | 560.608 | 576.136 | 585.065 | -8.929 |
| Netto kosten product | 560.608 | 576.136 | 585.065 | -8.929 |
| Toe te rekenen kosten: | 0 | - | 0 | |
| Overhead | 150.918 | 190.894 | 150.132 | 40.762 |
| Btw | 9.687 | 18.544 | 22.933 | -4.389 |
| Uitgaven taakveld | 721.213 | 785.574 | 758.129 | 27.444 |
| Opbrengst heffingen | 530.597 | 417.291 | 530.261 | -112.970 |
| Dekkingspercentage | 74% | 53% | 70% |
Het aantal reisdocument dat we dit jaar hebben verstrekt is hoger dan begroot. Door de Brexit is het aantal paspoortaanvragen gestegen.
Lokale heffingen - Kostendekkendheid leges omgevingsvergunningen 2023
| Leges Omgevingsvergunning | Rekening | Begroting | Realisatie | Saldo |
| 2022 | 2023 | 2023 | 2022 | |
| Kosten taakveld | 1.179.822 | 991.343 | 1.125.013 | -133.670 |
| Netto kosten product | 1.179.822 | 991.343 | 1.125.013 | -133.670 |
| Toe te rekenen kosten: | - | - | ||
| Overhead | 88.232 | 118.940 | 168.389 | -49.449 |
| Btw | 190.440 | 142.147 | 148.956 | -6.809 |
| Uitgaven taakveld | 1.458.494 | 1.252.430 | 1.442.359 | -189.929 |
| Opbrengst heffingen | 357.296 | 937.123 | 364.852 | 352.532 |
| Dekkingspercentage | 24% | 75% | 25% |
De legesinkomsten fluctueren jaarlijks. In 2023 zijn geen inkomsten vanuit grote projecten gegenereerd. Voor 2024 en verder is de legesverordening aangepast na onderzoek kostendekkendheid.
Kwijtscheldingsbeleid
Terug naar navigatie - KwijtscheldingsbeleidAls een belastingplichtige als gevolg van financiële omstandigheden niet in staat is een belastingaanslag geheel of gedeeltelijk te betalen, kan op verzoek gehele of gedeeltelijke kwijtschelding worden verleend. De normen voor het behandelen van kwijtscheldingsverzoeken worden bepaald door de rijksoverheid. Volgens de Rijksnormen wordt beoordeeld of iemand in aanmerking komt voor kwijtschelding. Kwijtschelding wordt verleend met betrekking tot de volgende gemeentelijke belastingsoorten: Onroerendezaakbelastingen, afvalstoffenheffing en de rioolheffingen.
De kwijtscheldingen maken deel uit van het minimabeleid, dat onderdeel is van programma Inkomen, jeugd en Wmo. Kwijtscheldingen worden meegenomen bij het bepalen van de heffingen, omdat daar het uitgangspunt van volledige kostendekkendheid geldt. Bij de onroerendezaakbelastingen spelen de lasten geen directe rol bij het bepalen van de tarieven.
Het kwijtscheldingsbeleid wordt uitgevoerd door de gemeenschappelijke regeling Belastingsamenwerking Rivierenland (BSR). Zij maken voor het gebruik van de automatische kwijtscheldingen gebruik van het Inlichtingenbureau van de VNG. Dit bureau geeft een advies of een huishouden in aanmerking komt voor kwijtschelding. Is het advies positief dan ontvangt dit huishouden automatisch kwijtschelding. De huishoudens die niet voor automatische kwijtschelding in aanmerking komen, kunnen nog een afzonderlijk verzoek hiertoe indienen bij BSR.
Onbenutte belastingcapaciteit OZB
Terug naar navigatie - Onbenutte belastingcapaciteit OZBDe onbenutte belastingcapaciteit bestaat uit de extra middelen die gegenereerd kunnen worden door de tarieven van de gemeentelijke heffingen te verhogen tot het wettelijk toegestane maximum. De onbenutte belastingcapaciteit kan worden berekend door de maximaal toegestane belastingbaten/-tarieven te vergelijken met de belastingbaten/-tarieven in de gemeente. Voor de maximale tarieven wordt gebruik gemaakt van de normen voor het zogeheten artikel 12 beleid. Een gemeente met een artikel 12 status is een Nederlandse gemeente die onder financiële curatele is gesteld door het Rijk vanwege een structureel slechte financiële situatie. Deze gemeenten moeten hun tarieven verhogen tot een ‘redelijk peil eigen heffingen’, willen zij in aanmerking kunnen komen voor rijkssteun.
Lokale heffingen - Onbenutte belastingcapaciteit onroerendezaakbelasting 2023 Onbenutte belastingcapaciteit
| Onbenutte belastingcapaciteit | |
| Omschrijving | 2023 |
| WOZ-waarden (in €) per 1-1-2022 | 6.250.000.000 |
| Maximale OZB-opbrengst (Norm art.12: 0,1614% van de WOZ-waarde) | 10.087.500 |
| Af: geraamde OZB-opbrengst 2023 | 5.369.832 |
| Onbenutte belastingcapaciteit | 4.717.668 |