Toelichting passiva

Algemene reserve
De algemene reserve maakt deel uit van het weerstandsvermogen van de gemeente IJsselstein en heeft als doel de gemeente de mogelijkheid te bieden om niet-structurele financiële risico’s op te kunnen vangen, zonder dat dit betekent dat het beleid veranderd moet worden. In 2023 is besloten om de frictiekosten terughalen groentaken RMN te onttrekken voor een bedrag van € 826.836. Daarnaast is, zoals besloten, het resultaat over 2022 gestort voor een bedrag van € 3.746.058, de grondverkoop van De Kroon voor een bedrag van € 2.075.992 en het Hybride werken voor een bedrag van € 81.290 gestort in de Algemene reserve.

Bestemmingsreserves

Reserve opschorting prestaties
In deze reserve worden de budgetten gestort welke vanwege het opschorten van prestaties later, in het komende jaar, worden besteed. Het is uitsluitend aan de raad om te bepalen of deze budgetten daadwerkelijk in deze reserve worden gestort. Bij de resultaatbestemming van de jaarrekening wordt aan de raad voorgelegd om resterende incidentele budgetten al dan niet toe te voegen aan de reserve. De dotaties aan deze reserve worden uiterlijk het volgende jaar onttrokken ten behoeve van de uitvoering van de opgeschoven werkzaamheden. In 2023 is conform resultaatbestemming 2022 
€ 1.180.821 toegevoegd aan deze reserve en voor € 2.553.031 onttrokken. Bij de Q3 rapportage 2023 is besloten om € 606.000 toegevoegd aan de reserve om te kunnen besteden in 2024.

Reserve project IJsselveld oost
Deze reserve is in 2009 ingesteld bij de vaststelling van de Jaarrekening 2008. Gezien de omvang en complexiteit van dit project zal het uitgavenpatroon niet altijd synchroon lopen met de begrotingsjaren. Over deze reserve kan worden beschikt nadat er een bestedingsplan door de raad is vastgesteld, waarbij prestaties en planningen concreet aan budgetten zijn gekoppeld. Op 8 juni heeft de raad besloten om € 10.000 uit de reserve te onttrekken voor uitvoering van de motie verbetering leefbaarheid IJsselveld-Oost. In 2023 is werkelijk € 1.608 onttrokken.

Reserve Decentralisaties
Deze reserve kan worden aangesproken ter dekking van kosten en risico’s van de decentralisaties van het Rijk. Er heeft in 2023 geen onttrekking of storting plaatsgevonden aan deze reserve.

Reserve Dekking kapitaallasten
Deze reserve is gevormd ter dekking van de kapitaallasten van een aantal investeringen. Er is in 2023 € 735.311 onttrokken aan deze reserve op basis van de reguliere dekking kapitaallasten. 

Reserve A. Spainkstraat 36
Bij de aankoop van het voormalige Pulsegebouw door de gemeente is vastgesteld dat Pulse de gemeente een vergoeding verschuldigd is, omdat hun vermogen is opgebouwd door middel van gemeentelijke subsidies. De hoogte van deze vergoeding is bepaald op € 593.000. 
De raad heeft bij najaarsrapportage 2012 besloten dit bedrag te doteren aan deze nieuwe bestemmingsreserve. Het bedrag kan ingezet worden voor onvoorziene toekomstige lasten die betrekking hebben op dit gebouw en de toekomstige verkoop. In 2023 is een bedrag van € 65.349 onttrokken i.v.m. de ontwikkeling van het pand.

Reserve Groot onderhoud gebouwen
Deze reserve is in juli 2017 ingesteld via resultaatbestemming van de jaarrekening 2016. De reserve is bestemd voor bijdragen aan het beheer van het groot onderhoud. In 2023 is € 61.378 minder voor onderhoudswerkzaamheden onttrokken. Daarnaast is conform resultaatbestemming 2022 € 340.000 gestort voor onderhoud van de Baanbreker. 

Reserve Groot onderhoud civieltechnische kunstwerken
Deze reserve is in juli 2017 ingesteld via resultaatbestemming van de jaarrekening 2016. De reserve is bestemd voor bijdragen aan het beheer van het groot onderhoud civieltechnische kunstwerken (bruggen). In 2023 is er geen groot onderhoud geweest.

Egalisatiereserve IHP
Deze reserve is gevormd uit de voordelen in de eerste jaren, inzake vervanging van de onderwijshuisvesting conform het integraal huisvestingsplan onderwijs. Dit om incidentele lasten en baten in latere jaren op te kunnen vangen. Op basis van het actuele IHP is er in 2023 niets onttrokken..

Reserve baggeren
De reserve is in juli 2018 ingesteld via resultaatbestemming van de jaarrekening 2017. De reserve is bestemd voor bijdragen aan het baggeren van de watergangen. In 2023 is niets onttrokken aan deze reserve.

Reserve Planschade
Conform de resultaatbestemming bij de jaarrekening 2020 is een bedrag van € 106.000 gereserveerd in verband met mogelijke planschade voor de periode van 5 jaar. In 2023 hebben wij geen uitgaven gehad voor planschade.

Reserve Woningbouwopgave
Conform de resultaatbestemming bij de jaarrekening 2020 is ten behoeve van het realiseren, in de breedste zin van het woord, van de woningbouwopgave een reserve gevormd. Bij de Q3 rapportage 2023 is besloten om de niet gebruikte budgetten voor de woningbouwopgave € 200.000 te storten in de reserve voor toekomstige investeringen.

Reserve Transformatie Fulcotheater
Conform de resultaatbestemming bij de jaarrekening 2020 is ten behoeve van de transformatie van het Fulcotheater een reserve gevormd. In 2023 is het restant van de reserve onttrokken om de exploitatiegarantie van het Fulcotheater deels te dekken. Hiermee is de reserve opgeheven. 

Reserve Projecten
De reserve Projecten is gevormd bij de jaarrekening 2023. Conform resultaatbestemming 2022 is er 
€ 657.426 gestort. Deze reserve is voor het meerjarig beschikbaar houden van middelen voor projecten en het dekken van projectkosten. De projecten worden apart geadministreerd, zie ook paragraaf 5 Projecten. In 2023 wordt er € 229.186 gestort in de reserve.

Reserve Mobiliteit
De reserve Mobiliteit is een reserve voor het (mee)bekostigen van infrastructurele werken bij woningopgave. In 2023 zijn er geen stortingen of onttrekkingen geweest.

Reserve Leefbaarheid
De reserve leefbaarheid is een reserve voor het (mee)bekostigen van natuur, recreatie, cultuurhistorie en cultuur bij woningopgave. In 2023 zijn er geen stortingen of onttrekkingen geweest.

Reserve Duurzaamheid
Bij de Q3 rapportage 2023 heeft de raad besloten om de reserve Duurzaamheid te vormen. Deze reserve is om de beschikbaar gestelde klimaat-/ duurzaamheidsmiddelen vanuit het 
rijk te reserveren om in de komende jaren te besteden aan (ondersteunende) maatregelen om de klimaatdoelen te behalen. In 2023 is € 242.000 gestort.

Egalisatiereserve rioolheffing
Deze reserve heeft tot doel het opvangen van ongewenste schommelingen in de tarieven voor de rioolheffing. Het saldo van kosten en opbrengsten (kostendekkendheid) van alle producten van de rioolheffing wordt onttrokken aan of gestort in de egalisatiereserve. Zoals bij de programmabegroting 2023 besloten is er € 391.778 onttrokken zodat de rioolheffing in 2023 niet steeg voor de burgers en ondernemers van IJsselstein. Uit de kostendekkendheidsberekening bij de jaarrekening bleek dat wij in 2023 101% kostendekkend zijn. Hierdoor storten wij in 2023 € 14.721 terug in deze reserve.

De in de balans opgenomen voorzieningen worden als volgt onderscheiden:

Het verloop in 2023 wordt in onderstaand overzicht per voorziening weergegeven.

Voorziening Pensioenen Wethouders
De voorziening is als gevolg van de APPA wetgeving in 2006 gevormd. Het doel van deze voorzieningen is om zowel de oude als de toekomstige verplichtingen ten aanzien van de wethouders pensioenen te waarborgen. Jaarlijks wordt een actuariële berekening gemaakt om te kunnen bepalen of het saldo van deze voorziening voldoende is om de pensioenverplichtingen van de wethouders te kunnen uitbetalen.
In de begroting is rekening gehouden met een dotatie ten laste van de exploitatie van € 50.000. De werkelijke dotatie wordt bepaald op basis van bovengenoemde actuariële berekening. In 2023 hebben wij geen dotatie hoeven te doen in de reserve, maar is er € 76.670 vrijgevallen, als gevolg van verhoging van de rekenrente. Door een hoger verwacht rendement op de belegde gelden, hoeft er minder geld in de voorziening te zitten.

Voorziening Verlofsparen
De voorziening Verlofsparen is in 2022 gevormd. Het Besluit begroting en verantwoording (BBV) schrijft voor dat er een voorziening moet worden gevormd voor verlofuren die meerjarig gespaard mogen worden. Deze voorziening wordt jaarlijks getoetst. In 2023 is er € 516.307 toegevoegd aan de voorziening.

Egalisatievoorzieningen

In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen wordt voor kapitaalgoederen waarvoor een voorziening in het leven is geroepen ingegaan op: 
-    beleidskader
-    daaruit vloeiende financiële consequenties en 
-    vertaling van die consequenties in de begroting. 

Voorziening asfaltwegen/ bestratingen
Deze voorziening is voor de kosten van de vervangingen van asfaltwegen en bestratingen en is gebaseerd op het beheerplan wegen. Onttrekkingen en stortingen uit deze voorziening vindt overeenkomstig het beheerplan wegen plaats.

Voorziening verkeersregelinstallaties
Deze voorziening is voor de kosten van de vervangingen van de verkeersregelinstallaties en is gebaseerd op het beheerplan verkeersregelinstallaties. Onttrekkingen en stortingen uit deze voorziening vindt overeenkomstig het beheerplan verkeersregelinstallaties plaats.

Voorziening onderhoud Parkeergarages
In de raad van 15 december 2022 is de parkeerexploitatie vastgesteld. Hierbij heeft de raad ook besloten om een voorziening voor het onderhoud van de parkeergarages te vormen. Onttrekkingen en stortingen uit deze voorziening vindt overeenkomstig het beheerplan parkeergarages plaats. 

Voorziening achterstallig onderhoud gebouwen
Na inspectie van de Utrechtsestraat 14 (oude burgemeesterswoning) is geconstateerd dat er sprake is van achterstallig onderhoud. Achterstallig onderhoud dient conform de BBV-richtlijnen als last genomen te worden en vervolgens via een voorziening beschikbaar gesteld te worden om het achterstallig onderhoud in de komende jaren te kunnen herstellen. Hiervoor is de voorziening achterstallig onderhoud gebouwen in het leven geroepen. Bij de Q3 rapportage 2023 is € 136.261 toegevoegd. € 62.790 betreft de Utrechtsestaat 14 en € 73.471 is achterstallig onderhoud van de Waag. In 2023 is er € 382.686 onttrokken aan de voorziening voor achterstallig onderhoud..

Voorziening achterstallig onderhoud groen
Uit de technische schouw van het groenonderhoud is geconstateerd dat er sprake is van achterstallig onderhoud. Achterstallig onderhoud dient conform de BBV-richtlijnen als last genomen te worden en vervolgens via een voorziening beschikbaar gesteld te worden om het achterstallig onderhoud in de komende jaren te kunnen herstellen. Hiervoor is de voorziening achterstallig onderhoud groen in het leven geroepen. In 2023 zijn er geen uitgaven geweest ten laste van de voorziening.

Voorziening Onderhoud achterstallig onderhoud wortelopdruk
Bij de actualisatie van het beheerplan wortelopdruk was geconstateerd dat er sprake was van achterstallig onderhoud met betrekking tot wortelopdruk van € 420.400. Achterstallig onderhoud dient conform de BBV-richtlijnen als last genomen te worden en vervolgens via een voorziening beschikbaar gesteld te worden om het achterstallig onderhoud in de komende jaren te kunnen herstellen. Hiervoor is de voorziening achterstallig onderhoud wortelopdruk in 2020 in het leven geroepen. In 2023 is hier € 254.084 van uitgegeven.

Voorziening achterstallig onderhoud wegen
Bij de actualisatie van het beheerplan wegen is geconstateerd dat er sprake was van achterstallig onderhoud met betrekking tot wegen van € 863.000. Achterstallig onderhoud dient conform de BBV-richtlijnen als last genomen te worden en vervolgens via een voorziening beschikbaar gesteld te worden om het achterstallig onderhoud in de komende jaren te kunnen herstellen. Hiervoor is de voorziening achterstallig onderhoud wegen in 2020 in het leven geroepen. In 2023 is door inspecties  geconstateerd dat er meer achterstallig onderhoud is dan in de voorziening was voorzien. Hierdoor hebben we een extra dotatie gedaan van € 103.712 en is totaal € 271.335 uitgegeven. Hiermee is het geconstateerde achterstallig onderhoud weggewerkt en is de voorziening leeg.

Voorziening nagekomen kosten Grex Binnenstad
In 2023 is besloten om de Grondexploitatie Binnenstad af te sluiten. Er zijn nog wel een aantal kosten die nog moeten worden gemaakt, hiervoor hebben we een voorziening gevormd van € 250.000. 

Van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden 

Voorziening werkzaamheden rioleringen
Deze voorziening is voor de kosten van de vervangingen van de riolering en is gebaseerd op het Gemeentelijk Rioleringsplan IJsselstein (GRP) 2019-2023. Onttrekking uit deze voorziening vindt overeenkomstig het verbreed gemeentelijk rioleringsplan plaats. 
In 2023 bedroeg de dotatie aan deze voorziening € 4.444.569 en er werd € 3.111.335 onttrokken.

De gemeente is voor een aantal toekomstige jaren verbonden aan verschillende, niet uit de balans blijkende, financiële verplichtingen. Hieronder volgt een opsomming van de belangrijkste van deze verplichtingen, waarbij is uitgegaan van verplichtingen met een jaarlijkse materialiteit groter dan € 200.000.

 

Bibliotheek
Huurovereenkomst bibliotheek, looptijd tot 2031 bedraagt jaarlijks  € 375.000.

 

ICT samenwerking gemeente Gouda
Er is een overeenkomst met de gemeente Gouda voor het verzorgen van de ICT structuur voor de gemeente IJsselstein. De jaarlijkse bijdrage wordt voornamelijk gebaseerd op het aantal gebruikers en ligt voor 2023 op € 600.000.

 

Verzekeringen op jaarbasis

Diverse verzekeringspremies ( inclusief fee):
Melior	€ 40.840
Centraal Beheer Achmea	€ 33.587
Ecclesia	€ 269.041
Nationale Nederlanden	€ 13.313
Hienfeld	€ 4.510
SAA verzekeringen	€ 231
Totale premies verzekeringen	€ 361.522